Fosfor bulunan besinleri, günlük diyet listesine dahil edilmesi ve bedenin ihtiyaç duyduğu fosfor miktarının, günlük olarak alınması gerekmektedir. Canlı hücrelerde yer alan adenosin trifosfatın, hücresel enerji haline gelmesi amacıyla fosfor kullanılmaktadır. zekâ gelişimi için önemli bir kaynak olan fosfor, %85 oranla kemiklerde depolanırken, geriye kalan fosfor depoları kaslara ve kana aktarılmaktadır. Kemik ve diş yapısının güçlü şekilde gelişmesi için etkili olan fosfor, hücrelerin oluşumundan büyümesine kadar ilerleyen süreçte aktif görev almaktadır. Dokuların oluşması ve büyümesi, mevcut doku ve hücrelerin bakımı için fosfor kaynakları kullanılmaktadır. Vücudun birçok bölgesine erişen ve birçok işleve sahip olan fosfor hakkında merak edilenler yazı içerisinde ele alınmıştır.
Fosforun Özellikleri Nelerdir?
Fosforun genel özellikleri ele alındığında, birçok hastalığa karşı koruyucu işlevi bulunduğu anlaşılmaktadır. fosforik asitten meydana gelen ve tuz olarak değerlendirilen fosfor, doğal ortamda birçok şekilde kendini göstermektedir. Yarı organik, mineral ve organik olarak üç ana grupta ele alınan fosfor, temizlik malzemelerinin ana kaynağı olarak kullanılmaktadır. Kemik gelişimi, kas gelişimi, hücre ve doku gelişimi için etkin bir ürün olan fosfor, günlük olarak alınması gereken mineral türlerindendir. Diş minesi ve çene kemiğinde bulunan mineral düzeyinin yoğunluğunu ayarlayan fosfor, ağız ve diş sağlığının korunmasını desteklemektedir. Nörolojik, duygusal ya da hormonal duyuların koruma altına alınmasını sağlayan fosfor, beynin işleyişini sürdürmektedir.
Fosfor Hangi Besinlerde Bulunur?
Fosfor bulunan besinler, hayvansal kaynaklı ve bitkisel kaynaklı olarak ikiye ayrılmaktadır. Yüksek oranda fosfor içeren besinler, aşağıda sıralanmıştır:
- Süt ve yoğurt
- Peynir türleri
- Yumurta
- Kuru meyvelerin tamamı
- Dondurma
- Çikolata
- Mısır ekmeği
- Tam tahıllı ürünlerin tamamı
- Kepekli pirinç
- Fasulye, bezelye ve nohut gibi baklagillerin tamamı
- Badem, fındık ve fıstık gibi kabuklu kuruyemişlerin tamamı
- Ayçiçeği ve yağlı tohumların tamamı
- Karaciğer
- Pastırma
- Salam
- Jambon
- Sucuk
- Kırmızı et
- Tavuk ve kümes hayvanlarının etleri
- Balık türleri
- Kabuklu deniz ürünleri
- Aromalı olarak hazırlanan sular
- Mineralli su
- Soya sütü
- Sarımsak
- Brokoli
- Patates
- Kabak çekirdeği
Fosfor miktarı düşük olan besin öğeleri aşağıda sıralanmıştır:
- Badem sütü
- Pirinç sütü
- Doğal olarak yetişe kümes hayvanları
- Yabani av hayvanlarının etleri
- Elma
- Ayva
- Çilek
- Havuç
- Salatalık
- Üzüm
- Taze sıkılmış meyve suları
- İçme suyu
- Meyve ve sebzeler
Fosforun Faydaları Nelerdir?
Fosforun vücuda etkileri ve faydaları, şu şekilde ele alınmaktadır:
- Sindirim sistemine yardımcı olmakta ve hazımsızlık sorununu engellemektedir.
- Büyüme ve gelişme sürecinde etkilidir.
- Metabolizmanın hızlanmasını sağlamaktadır.
- Besinlerin daha kolay emilmesini sağlamaktadır.
- Vücuttaki enerjinin artmasını sağlamakta ve halsizlik riskini ortadan kaldırmaktadır.
- Kas ve kemiklerin daha güçlü olmasını sağlamaktadır.
- Hücrelerin gelişmesini ve korunmasını sağlamaktadır.
- Besinlerin kullanılabilir enerji haline gelmesini sağlamaktadır.
- Üreme ve büyüme süreçlerinin sağlıklı şekilde ilerlemesini sağlamaktadır.
- DNA ve RNA yapılarının oluşmasını sağlamaktadır.
- Beyin fonksiyonlarının gelişmesinde etkilidir.
- Hastalıklara karşı vücudun dirençli olmasını sağlamakta ve mevcut hastalıkların kısa sürede iyileşmesini sağlamaktadır.
Fosfor Hangi Hastalıklardan Korur?
Fosforun engellediği hastalıklar, tüm detaylarıyla açıklanmıştır:
- Çocuklarda görülen reşitizm hastalığı
- Yetişkinlerde ortaya çıkan osteoporoz sorunu
- Osteomalazi problemi
- Kemik hastalıklarının tamamı
- Kardiyovasküler problemler
- Alzheimer
- Demans hastalığı
- Diş hastalıkları
- Kireçlenme
Fosfor Eksikliğinin Sebepleri ve Belirtileri Nelerdir?
Fosfor eksikliği nedenleri ve fosfor eksikliği sonrasında görülen belirtiler şunlardır:
- Çok fazla alkol tüketimi
- Kalsiyum seviyesinin çok yüksek olması / hiperkalsemi
- Diyabet ve yüksek şeker
- Paratiroid hormonunun normalden daha yüksek olması
- Beslenme düzeninde çok az fosfor içerikli besinlerin tüketilmesi
- Düzensiz beslenme
- Protein değeri düşük beslenme
- D vitamini eksikliği yaşanması
- Anoreksiya sendromu
- İnsülin ilacının fazla kullanılması
- ACE inhibitörlerinin çok aşırı kullanımı
- Kortikosteroidlerin çok fazla kullanımı
- Ansiaitlerin kullanımı
Fosfor eksikliği sonrası görülen bulgular şunlardır:
- Kas ve eklemlerde ağrı oluşması
- Kemiklerin normalden daha güçsüz ve kırılgan olması
- İştah kaybı
- Sürekli sinirlilik hali
- Kaygı ve stres bozukluğu
- Yorgunluk hissi
- Vücutta uyuşma ve karıncalanma hissinin görülmesi
- Cildin donuk ve mat bir hal alması
- Odaklanma sorunu ve dikkat dağınıklığı
