Ayak bileğinde ödem, aniden ortaya çıkabilen ve kişiyi rahatsız eden sorunlardan biridir. Ödem tek başına bir rahatsızlık olarak kabul edemese de çeşitli rahatsızlıklarla benzer belirtiler göstererek ortaya çıkabilir. Ödemler bazen tek bir bölgede görülürken bazen aynı anda birden fazla bölgede fark edilir. Bununla birlikte, bazen küçük bir bölgede görülürken bazen büyük alanları kaplayabilir. Çoğunlukla kollarda, ellerde, ayaklarda ve bacaklarda görülür. Basit formüllerle çözülebilen bir sorun olsa da tekrarlama eğilimi gösterdiği için önlem alınması gerekir.
Ödem çeşitleri neler?
Ödem çeşitleri şöyle sıralanabilir;
- Lenfödem, vücuttaki fazla sıvının ve zararlı mikropların vücuttan atılmasını sağlayan lenf düğümlerinin işlevinin bozulması sonucu ortaya çıkar. Lenf düğümlerinin bozulmasına neden olan başlıca etken radyoterapi gibi kanser hastalığında kullanılan tedavi yöntemleridir. Uzun vadede bu tedavi yöntemleri birçok hormonal değişime ve çeşitli dengesizliklere yol açabilir.
- Pulmoner ödem, diğer ödem çeşitlerine göre daha ciddi bir ödemdir ve tehlikeli sonuçlara yol açabilir. Akciğerlerde biriken sıvının neden olduğu pulmoner ödem, kısa süre içinde müdahale edilmezse göğüste ağrı ve nefes darlığı gibi sorunlara yol açabilir. Hastalar göğüs ağrısı ve nefes darlığı sorunundan dolayı kalp krizi geçirdiğini düşünüp panikleyebilir ve bu durum kalp hastaları için ölümcül sonuçlara yol açabilir.
- Skrotal lenfödem, erkeklerde görülen bir ödem çeşididir. Testis çevresinde biriken sıvı dolayısıyla ödem meydana gelir ve bu durum oldukça rahatsız edici olabilir.
- Maküler ödem, retinanın merkezinde bulunan makulada sıvı birikmesi sonucu oluşan ödemdir. Gözde çeşitli sorunlara neden olur ve müdahale edilmezse çeşitli problemlere yol açabilir.
- Papilödem, gözde bulunan optik sinirin şişmesi sonucu ortaya çıkan bir ödem çeşididir. Esas nedeni kafa içindeki basıncın artması ve genel bir baskı sonucu optik sinirin şişmesidir.
- Herediter anjioödem, kılcal damarlardaki sıvıların diğer dokulara sızması dolayısıyla ortaya çıkan bir ödem çeşididir. Nadir görülür ve ortaya çıkmasını sebebi çoğunlukla genetik yatkınlıktır.
- Anjiyoödem, derinin altında biriken sıvının gözle görülür şişkinliğe neden olmasını sağlayan bir ödem çeşididir. Diğer ödem çeşitlerinden farklı olarak en çok yüz bölgesinde görülür, yüzeysel değildir ve cildin derinliklerinde oluşur.
- Serebral ödem, ciddi bir durumdur ve sık rastlanmayan ödem çeşitlerinden biridir. Herkeste görülmez. Çoğunlukla kafa travması geçirenlerde, beyindeki damarlarında tıkanma ve yırtılma olanlarda, beyin tümörü için tedavi görenlerde görülür.
- Periferik ödem, ayak bölgesinde görülen bir ödem çeşididir. Nadir de olsa vücudun diğer bölgelerine görülebilir. Genellikle böbrek hastalıklarına, dolaşım sistemi bozukluklarına ve lenf sorunlarına eşlik eder.
Ayak bileğinde ödem neden olur?
Ayak bileğinde ödem nedenleri şöyle sıralanabilir;
- Böbrek hastalıkları, ayak bileğinde ödemlerin oluşumuna neden olabilir.
- Dolaşım sistemi bozuklukları, ayak bileğinde ödem oluşumuna neden olabilir.
- Lenf bezlerinden meydana gelen sorunlar ve lenf bezlerinin yol açtığı hastalıklar, ayak bileğinde ödemlerin oluşumuna neden olabilir.
Ayak bileğinde ödem belirtileri neler?
Ayak bileğinde ödem belirtileri şöyle sıralanabilir;
- Ayak bileğinde gözle görülür şişlik
- Ayak bileklerinde gerginlik ve rahatsızlık hissi
- Ayak bileğine baskı uygulanınca ödemin oluştuğu bölgede çukur oluşumu
Ayak bileğindeki ödemin geçmesi için neler yapılır?
Ayak bileğindeki ödemin geçmesi için ilk yapılması gereken sağlıklı ve dengeli beslenmektir. Sağlıksız beslenme şekli birçok hastalığa neden olduğu gibi vücutta ödem oluşumuna da neden olur. Sağlıksız beslenme sonucu meydana gelen rahatsızlıklar da vücutta ödem oluşumuna zemin hazırlayacağı için beslenme şekli oldukça mühimdir. Bununla birlikte, gerekli doktor kontrollerinin ihmal edilmemesi gerekir. doktorun önerdiği tedavinin aynen uygulanması ve ciddiye alınması gerekir. ödem oluşumu başlarda kişiyi çok rahatsız etmediği için pek önemsenmese de uzun vadede daha ciddi sorunlara yol açabileceği unutulmamalıdır.
Ayak bileğindeki ödem nasıl iyileşir?
Ayak bileğindeki ödemin iyileşmesi için yapılması gerekenler şöyle sıralanabilir;
- Ayak bileğinizi tek elinizle kavrayın ve hafifçe masaj yapın. Dairesel hareketlerle düz hareketleri arka arkaya yaparak biriken sıvının dağılmasını sağlayın. Bu hareketi yaparken ödemin olduğu bölgeye fazla basınç uygulamamaya dikkat edin.
- Uzun süre aynı pozisyonda oturmaktan, uyumakta ve uzanmaktan kaçının. Gün içinde sık sık hareket edin ve ayaklarınıza fazla yüklenmeyin.
- Düzenli olarak egzersiz ve spor yapın. Ayak bileklerini gereğinden fazla zorlamak ve ağır sporlar yapmak, ayak bileğinde ödem dışında daha birçok soruna yol açacağı için ağır sporlar yerine hafif sporlar yapmayı tercih edin.
- Ayaklarınızı oturduğunuz yerde hareket ettirin ve ayak bileğinizdeki kasların çalışmasını sağlayın. Ödem tedavisi tamamlanana kadar oturmaktan kaçının ve düzenli olarak egzersiz yapmaya devam edin.
- Uyurken ya da uzanırken ayaklarınızın yukarıda kalmasını sağlayın.
Ayak bileğindeki ödem nasıl önlenir?
Ayak bileğindeki ödemin önlenmesi için şunlar yapılabilir;
- Dolaşım sistemindeki sorunlar, lenf bezleriyle alakalı hastalıklar ve böbrek hastalıkları mutlaka tedavi edilmelidir. Gerekişe tedavi planlaması ve kullanılan ilaçlar gözden geçirilmelidir.
- Gerekmedikçe ilaç kullanmayın. Rastgele ilaç kullanmak ya da gereğinden fazla ilaç kullanmak sağlığınızı olumsuz yönde etkileyeceği gibi ödem oluşumuna da zemin hazırlayabilir.
- Tedaviden sonra ödem oluşumunun tekrar etmemesi için kompresyon çoraplarını kullanabilirsiniz.
- Dengeli ve sağlıklı beslenmek gerekir. Tuz tüketiminin azaltılması, dolaşım sistemini olumsuz olarak etkileyen yağlı ve kolesterolü yüksek yiyecekler yerine az yağlı ve doğal besinlerin tüketilmesi ödem oluşumunu önemli ölçüde engeller.
