ADH (Antidiüretik) hormonu nedir? Görevleri nelerdir?

Sağlık

15 Haziran 2022

ADH (Antidiüretik) hormonu nedir? Görevleri nelerdir? cover

ADH hormonu insan da dahil olmak üzere memelilerin neredeyse hepsinde bulunmaktadır. Sinir hücreleri bu hormonu aksonlar aracılığı ile hipofiz bezine taşır. Anti diüretik etkisi olan bir hormondur. ADH böbrekler ile kan basıncını kontrol altına almaya yardımcı olur. Hipofiz bezinin arka kısmından iki tür hormon salgılanmaktadır. Bunlardan bir tanesi ADH iken diğeri de oksitosin hormonudur. ADH beynin hipotalamus kısmındaki özel sinir hücreleri tarafından sentezlenmektedir ve hücreler emir aldıkları zaman bu hormonu kan dolaşımında depolarlar. Anti üretil hormon salgılanması halinde böbrekler hazırlanan idrar miktarını azaltır. Sonuç olarak da vücutta su miktarı artar. Vücudun düzgün işlemesi için mutlaka hormon dengesi gerekir.

ADH (Antidiüretik) Hormonu Ne İşe Yarar?

  • Vücutta idrar miktarının azalmasını ve vücutta su tutulmasını sağlar. Korku durumlarında idrara çıkamamanın nedeni budur. Korkunun hemen ardından hormon daha fazla salgılanacağından idrar miktarınd artış olur.
  • ADH hormonun fazla salgılanması halinde damarlardaki düz kaslar kasılır. Bu durum vazo pressin olarak bilinir.
  • ADH fazla salgılanması halinde iç organlardaki düz kaslar daralır. Bu durumda kan vücudun daha önemli kısımlarına daha iyi gider.
  • Korku, sevinç ve heyecan gibi durumlarda ADH salgısı uyarılır.
  • Kan hacmi azaldığı zaman ADH salgılanması durur.

ADH Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama gelir?

ADH yüksekliği ve düşüklüğü vücudun işleyişinde bir takım sorunların meydana gelmesine neden olabilir. ADH hormon seviyesi yükseldiği zaman böbreklerden çıkan su miktarı da artacaktır. Eğer gerekli ADH miktarı azalırsa aşağıdaki sorunlar meydana gelir:

  • Dehidrasyon
  • Kan basıncı düşüklüğü
  •  İdrar miktarının artması durumlar ile karşılaşmak işten bile olmayacaktır.

ADH düşüklüğüne neden olan durum çok fazla su içilmesi olabilir. Kişilerin sahip olduğu bazı hastalıklar (şeker hastalığı gibi) kişinin çok fazla su içme isteğinin olmasına neden olabilir. Bu durumda temelde bu isteği yaratan hastalığın ne olduğunu tespit etmek gerekir.

Hormon yükselmesi halinde ise şu durumlar meydana gelebilir:

  • Çocuklarda gece altına kaçırma meydana gelebilir.
  • Yüksek ADH hormon seviyesi böbreklerin vücutta su tutmasına neden olur.
  • Bazı hastalıklar nedeni ile artan hormon seviyesi vücudun su dengesini bozabilir.

Hormon hipofiz hastalıklarının yan etkisinden kaynaklanıyor olabilir.

Adh (Antidiüretik) Hormonu Dengelemek için Yapılması Gerekenler

ADH hormonu dengelemek için yapılması gerekenler şu şekilde sıralanabilir:

  • Yediklerinize dikkat etmeniz gerekir.
  • Eğer yükseklik ya da düşüklük belirtileri olursa mutlaka hekiminize başvurmanız gerekir.
  • Hormonların dengeli çalışması için tüketilebilecek besinler tüketilmelidir. Brokoli bu besinlerden bir tanesidir. Nar ve avokado da hormon düzenleme konusunda uzmandır.

ADH Hormonunun Merkezi Sinir Sistemi Üzerinde Etkisi Nedir?

  • Bazı nöronlardan salınan kan basıncı ve sıcaklığın düzenlenmesinde görev alır.
  • Saldırganlık hissini düzenler.
  • Hipatalamustaki nöronlar tarafından düzenli olarak beyne salınmaktadır.
  • Hafıza oluşumunda önemli bir rolü olduğu bilinmektedir.
  • Noo trofik ajan olarak bilinmektedir.
  • Desmo pressin etkisi vardır.

ADH (Antidiüretik) Hormonunun Kalp Damar Sistemi Üzerinde Etkileri Nelerdir?

  • Damarların direncini artırır.
  • Atar damarlarda kan basıncını artırır. Bu etki özellikle sağlıklı bireylerde yüksek olur.
  • Aşırı kanama gibi durumlarda kan hacmi fazla düşerse bu durumda kan basıncının normal seviyeye gelmesi için temel etkisi vardır.
  • Telafi edici etkisi vardır.

ADH Hormonunun Börek Üzerinde Etkisi Nedir?

  • Toplayıcı tübüllerin suya geçirgenliğini artırır.
  • Daha yoğun bir idrar oluşmasını sağlar.
  • Distal kıvrımlı tübülün suya geçirgenliğini artırır.
  • Tübüllerden hücrelere geçiş sağlanır.
  • Hormon ayrıca nefronlardaki toplayıcı tübüllerin meduller kısmının üreye olan geçirgenliğini artırmaktadır. Bu şekilde üre toplayıcı kısmının yoğunluk farkı dengelenmiş olur.
  • ATP’den fosfat ayrılmasıyla birlikte enerji tüketiminin tetiklenmesinden sorumludur. Bu süreçte ADH hormonundan farklı olarak kalsiyum gerekli olabilir. Ekzositozu yoluyla üretim de tetiklenir.

Diğer Blok Yazıları